Yemek borusunun işlevleri arasında yiyecekleri yutmak, yabancı cisimlerin mideye girmesini önlemek, peristalsis üretmek ve mideden sıvı akışını önlemek yer alır.
Yemek borusu (özofagus), yiyecekleri ağızdan mideye taşıyan kaslı bir tüp şeklinde şekillendirilmiş bir sindirim organıdır.
Yemek borusu veya yemek borusu yunasi dili taşımak anlamına gelen "oeso" dan ve yemek anlamına gelen "fagustan" gelir.
Yemek borusu, yiyecekleri ağız boşluğundan mideye bağlayan ve dağıtan kaslı bir tüp şeklinde bir kanaldır.
Yemek borusunun boyun, göğüs ve karın olmak üzere üç bölmesi vardır. 5 cm uzunluğundaki boyun (pars cerviikalis) bölmesi, trakea ile vertebral kolon arasındadır.
Göğüs (pars thorakalis), aort kemerinin arkasından ve sol dal bronşlarının arkasından posterior mediastende manubrium sterni seviyesinde ve alt torasik aortun önünün sağ tarafında aşağıya uzanan bir bölmedir.
Abdomen (pars abdominalis), yemek borusunun mideye yakın olan ve diyaframdaki yemek borusu boşluğu boyunca uzanan ve 2-4 cm uzunluğunda midenin kardia yoluna kadar uzanan bölümüdür.
Özofagus Fonksiyonu
Yemek borusunun sindirim sisteminde çeşitli işlevleri vardır. Yemek borusunun aşağıdaki işlevleri:
1. Yiyecekleri yutun
Yemek borusu, yiyecekleri yutmak için bir yerdir. Bu süreçte, aşağıdakiler dahil birkaç şey gerçekleşir:
- Eşit büyüklükte ve kıvamda yiyecek boluslarının oluşturulması
- Sfingerlerin hareketi, bolusun yutma aşamasında dağılmasını önler
- Solunum sırasında besin bolusunun farinkse girişini hızlandırın
- Yiyecek ve içeceklerin nesofarenks ve gırtlak içine girmesini önleyin
- Yiyecek bolusunu mideye doğru itmek için ağız boşluğu kasları arasında işbirliği
- Yemek borusunu yeniden temizleme girişimi
Tüm süreç ağızdan, yutaktan, gırtlaktan ve yemek borusundan sürekli olarak gerçekleşir.
Yutma, orofaringeal evre ve özofagus aşaması olarak ikiye ayrılır. Orofaringeal aşama yaklaşık 1 saniye sürer ve bolusu ağızdan yutak yoluyla yemek borusuna girmesi için hareket ettirmekten oluşur. Farinkse girdiğinde, yemek bolusu yemek borusuna yönlendirilmeli ve farinkse bağlı diğer açıklıklara girmesi engellenmelidir. Başka bir deyişle, gıdanın tekrar ağza, burun yollarına veya trakeaya girmesinin önlenmesi önemlidir.
Sırada yemek borusu aşaması var. Yutma merkezi, tabandan yemek borusunun sonuna kadar uzanan birincil peristaltik dalgaları tetikleyerek önündeki bolusu mideye girmek için yemek borusundan aşağı iter.
Peristaltik dalgaların yemek borusunun alt ucuna ulaşması yaklaşık 5 ila 9 saniye sürer. Dalgaların yayılması, yutma merkezi tarafından vagus siniri aracılığıyla kontrol edilir. Peristaltik dalgalar yemek borusunu süpürürken, gastro özofagus sfinkteri refleks olarak gevşer, böylece bolus mideye girebilir. Bolus mideye girdikten sonra yutma işlemi tamamlanır ve gastro özofagus sfinkteri tekrar kasılır.
2. Yabancı cisimlerin mideye girmesini önleyin
Yemek borusu, yiyeceğin yutulduğu yerdir. Bu işleve uygun olarak, yemek borusu, genellikle yabancı cisimlerin yemek borusuna sıkışmasına neden olan üç normal daralma alanına sahiptir.
İlk daralmaya, çizgili kas lifleri ile düz kasın birleşiminin itici gücün zayıflamasına neden olduğu krikofaringeal kas neden olur. İkinci daralma alanı, sol bronşun ana dalı ile aortun arkının çaprazlanmasıyla, üçüncü daralma ise gastroözofageal sfinkter mekanizmasından kaynaklanmaktadır.
3. Peristalsis üretir
Peristalsis, yemek borusu kaslarının büzülme hareketidir, böylece yiyecekleri mideye itebilir. Persitaltik hareket, yiyecekleri sindirmek için değil, yalnızca yiyecekleri mideye itmeye yarar.
Ayrıca şunu okuyun: Dans hareketi - Hareketin tanımı, öğeleri, türleri, türleri ve biçimleriYutma süreci, temelden yemek borusunun ucuna kadar uzanan ve önündeki bolusu yemek borusundan aşağı iterek mideye giren birincil peristaltik dalgayla başlar.
Peristaltik dalgaların yemek borusunun alt ucuna ulaşması yaklaşık 5 ila 9 saniye sürer. Dalgaların yayılması, vagus siniri yoluyla innervasyon ile yemek borusunun merkezi tarafından kontrol edilir. Peristaltik dalgalar yemek borusunu süpürürken, gastro özofagus sfinkteri refleks olarak gevşer, böylece bolus mideye girebilir. Bolus mideye girdikten sonra yutma işlemi tamamlanır ve gastro özofagus sfinkteri tekrar kasılır.
4. İçerik oranını ve mide sularını önleyin
Yemek borusunun bir başka işlevi de mide içeriğinin ve sıvılarının yemek borusuna akışını önlemektir. Sindirim işlemi sırasında mide, hidroklorik asit ve mide asidi olarak bilinen sindirim sürecine yardımcı olan çeşitli diğer enzimleri üretecektir.
Yemek borusu, mideden gelen sıvının yemek borusuna girmemesini sağlar. Yemek borusundaki sfinkterin daralması, mide asidi seviyeleri artmış olsa da mide içeriği ve sıvılarının yemek borusuna girmesini engeller.
5. Besinlerin kana pasif difüzyonunu önleyin
Yemek borusunun işlevi yalnızca insan sindirim sistemi ile sınırlı değildir, aynı zamanda diğer işlevlerle de sınırlıdır. Yemek borusunun başka bir işlevi daha vardır: Gıda maddelerinden kana oluşabilecek pasif difüzyonu önlemek.
Kaynak : Yemek borusu - Fonksiyon ve Anatomi